Rak prostaty - informacje ogólne
Rak prostaty to nowotwór złośliwy gruczołu krokowego (nazywanego również sterczem), czyli niewielkiego narządu położonego poniżej pęcherza moczowego, którego funkcją jest wytwarzanie wydzieliny odżywiającej plemniki. Przypadki zachorowań na raka gruczołu krokowego stanowiły w 2019 roku ponad 20% wszystkich zachorowań na nowotwory złośliwe wśród mężczyzn w Polsce, co czyni go najczęstszym nowotworem w tej grupie pacjentów. Były one odpowiedzialne również za ponad 10% zgonów z przyczyn onkologicznych, ustępując pod tym względem jedynie rakowi płuca.
Ilość zachorowań na raka prostaty znacząco wzrosła na przestrzeni ostatnich lat. Wynika to między innym ze zmian związanych ze stylem życia, których konsekwencją są choroby cywilizacyjne, jak i starzenia się społeczeństwa, ponieważ ryzyko rozwoju tego nowotworu rośnie wraz z wiekiem. Dobrą informację stanowi fakt, że rak prostaty rozwija się stosunkowo wolno, a jego szybkie wykrycie daje szansę na całkowite wyleczenie.
Objawy raka prostaty
We wczesnych stadiach rak prostaty może nie powodować żadnych dolegliwości. Wraz z rozwojem choroby mogą wystąpić takie objawy jak:
- problemy z oddawaniem moczu,
- częstomocz,
- uczucie parcia na mocz,
- konieczność oddawania moczu w nocy,
- krwiomocz,
- utrata masy ciała,
- bóle kostne,
- zaburzenia erekcji.
Czynniki ryzyka i profilaktyka raka prostaty
Czynniki, które mogą zwiększać ryzyko raka prostaty, to między innymi:
- wiek - ryzyko raka prostaty znacznie wzrasta po 50. roku życia,
- predyspozycje genetyczne - mężczyźni, których bliscy krewni zachorowali na raka prostaty, powinni wcześniej rozpocząć regularne kontrole urologiczne. Ponadto wykazano zwiększone ryzyko wystąpienia choroby u nosicieli mutacji genów BRCA1 i BRCA2, związanymi również z rakiem piersi i rakiem jajnika, dlatego jeśli te dwa nowotwory często występowały w rodzinie, warto zasięgnąć porady specjalistycznej,
- otyłość - nadmierna masa ciała może sprzyjać rozwojowi raka prostaty,
- pochodzenie etniczne - osoby czarnoskóre chorują częściej niż osoby innego pochodzenia.
Co zrobić, aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka prostaty? Przede wszystkim przestrzegać zasad zdrowego trybu życia, z których warto wymienić:
Poza bezpośrednią profilaktyką ważne są również odpowiednie badania przesiewowe, mające na celu wczesne wykrycie procesu nowotworowego i podjęcie skutecznego leczenia. Warto, aby każdy mężczyzna, który ukończył 40. rok życia, w porozumieniu z lekarzem ustalił spersonalizowany plan postępowania, oparty na indywidualnych czynnikach ryzyka. Ważnym elementem diagnostyki raka prostaty jest badanie stężenia PSA.
Sprawdź pakiety medyczne dostępne w CM iMed24: Screening stanu zdrowia MĘŻCZYZNA 40+, MĘŻCZYZNA 50+ i MĘŻCZYZNA 60+.
Czym jest PSA?
PSA (ang. prostate specific antigen), czyli swoisty antygen gruczołu krokowego, to białko produkowane w organizmie wyłącznie przez komórki prostaty. U zdrowych mężczyzn jest on obecny we krwi jedynie w śladowych ilościach. Zauważono jednak, że stężenie PSA wzrasta u osób dotkniętych nowotworem gruczołu krokowego już we wczesnych stadiach choroby. Z tego powodu oznaczenie poziomu PSA jest wartościowym i użytecznym badaniem w diagnostyce, a także kontroli leczenia raka prostaty. Niestety, parametr ten nie jest specyficzny dla nowotworu, to znaczy może wzrastać również w innych chorobach związanych z gruczołem krokowym, na przykład łagodnym przeroście prostaty (BPH, ang. bening prostate hyperplasia) i zapaleniu prostaty.
Jak przygotować się do badania PSA?
Oznaczenie stężenia PSA wykonuje się z próbki krwi żylnej. W dniu badania nie trzeba być na czczo. Konieczna jest jednak przynajmniej dwudniowa abstynencja od stosunków płciowych oraz unikanie wzmożonego wysiłku fizycznego, w szczególności jazdy na rowerze, ponieważ mogą one wpłynąć na wyniki. Zawsze należy poinformować lekarza zlecającego i interpretującego badanie o wszystkich przyjmowanych lekach i suplementach diety.
Podwyższone PSA - co należy zrobić?
Przede wszystkim należy zachować spokój, ponieważ wzrost stężenia PSA może być spowodowany wieloma różnymi schorzeniami gruczołu krokowego, nie tylko nowotworem złośliwym. Pierwszym krokiem po uzyskaniu wyniku powinna być konsultacja z lekarzem specjalistą w dziedzinie urologii. Przeprowadzi on dokładny wywiad oraz badanie przedmiotowe i zaleci dalsze postępowanie, obejmujące między innymi badania obrazowe. Najlepszą ocenę gruczołu krokowego umożliwia badanie za pomocą rezonansu magnetycznego. Jest ono całkowicie nieinwazyjne i bezbolesne.
Poradnia urologiczna iMed24
Diagnostyką i leczeniem chorób prostaty i innych schorzeń układu moczowo-płciowego u mężczyzn oraz układu moczowego u kobiet zajmuje się poradnia urologiczna Centrum Medycznego iMed24 w Krakowie. W przypadku raka prostaty niezwykle ważne jest jego rozpoznanie na wczesnym etapie, co pozwala na całkowite wyleczenie choroby. Dużą rolę w tym procesie odgrywa nowoczesna diagnostyka obrazowa. Centrum Diagnostyki Obrazowej iMed24 posiada wysokiej klasy aparat do rezonansu magnetycznego, wykorzystujący pole magnetyczne o natężeniu 3T. Dla naszych Pacjentów oznacza to niezwykle wysoką jakość badania, przy jednoczesnym skróceniu jego czasu.
Zapraszamy do zapoznania się ofertą naszego krakowskiego Centrum Medycznego iMed24.